Dinler Tarihi

"İsrail stratejik amaçlarına şu araçlarla ulaşacak: İsrail'in bölgesel gücüne boyun eğerek kukla rejimlerin başa geçmesini sağlamak. Arap ulusal hareketini bölmek ve Arap dünyasını parçalamak amacıyla hükümetleri devirmeye yönelik eylemlerin gerçekleştirilmesi." (İsrail Başbakanlarından Moshe Sharett'in Özel Günlüğünden - İsrail'in Kutsal Terörü, Livia Rokach, sf. 18-19)

Ortadoğu şüphesiz dünyanın en hareketli bölgelerinden biri. Son yüzyılda belki de en çok savaşa, çatışmaya sahne olan bölge burası. Bu kaos ortamının nedenini araştırdığımızda oldukça ilginç gerçeklerle karşı karşıya geliyoruz.

Ortadoğu’dan Asya’ya hemen hemen tüm topluluklarda mevcut olan bahar/yeni yıl kutlamalarına ve Nevruz’a ilişkin değerlendirmelerimizi şöyle özetlemek mümkündür. Mart-Nisan aylarında ve özellikle de 21 Martta yapılan tarımsal ve kozmogonik karakterli bahar/yeni yıl kutlamalarına gerek Ortadoğu’daki gerekse Asya’daki birçok halkın ritüelleri arasında rastlamak mümkündür. Konuyla ilgili Ortadoğu’daki kutlamaların varlığı MÖ 18. yy’dan beri bilinmektedir. Eski Mezopotamya halkları bu kutlamalara Akitu ve Zugmuk, İbraniler ise Pesah adını verirken İranlılar Farsça “yeni gün” anlamına gelen Nevruz adını vermişler ve bu kutlamayı yalnızca Mecusilik dönemlerinde değil İslami dönemde de sürdürmüşlerdir. Her toplumun bahar/yeni yıl kutlaması karakteristik özelliklerini o toplumun kültürel kimliği ve inanışı doğrultusunda şekillendirmiştir. Bu çerçevede İran bahar/yeni yıl festivalinde yer alan ritüellerde eski İran’ın ateş-su kültü ve benzeri hususlar önemli rol oynamaktadır.