Günümüzde Hıristiyanlık dünyada hemen hemen her bölgede taraftara sahip bir dindir.Taraftar sayısı bakımından dünyada ilk sıradadır. Özellikle Avrupa, Amerika ve Avustralya kıtası ülkelerinde Hıristiyanlık yaygın bir din konumundadır.
Hıristiyan ülkelerdeki Mezheplerin yoğunluğu farklılıklar göstermektedir. Rusya, Bulgaristan, Yunanistan gibi ülkelerde Ortodokslar ; italya, ispanya, Paraguay, Portekiz, Vatikan gibi ülkelerde Katolikler; isveç, Norveç, Danimarka, ABD gibi ülkelerde Protestanlar; ingiltere ´de Anglikanlar diğer Hıristiyan mezheplerine göre çoğunluğu oluşturmaktadırlar.
Hıristiyanlıktan kopan bazı akımların (Yehova Şahitleri, Mormonlar, Unitaryenler, Kuveykırlar gibi) bağımsız ayrı bir din hüviyetine bürünmesi veya ayrı bir din gibi hareket etmeleri ve farklı Kültlerin ortaya çıkıp yayılması Hıristiyanlığın önündeki sorunların başında gözükmektedir. Tüm bunlara rağmen Hıristiyanlık gittikçe taraftar sayısını arttıran ilahi bir dindir. Günümüzde çoğunluğu Katolik olmak üzere ( % 51 ? 53 ) yaklaşık 1.560.000.000 Hıristiyan yaşamaktadır.
AÇIKLAMALAR ve KAYNAKLAR
(1) Bazı Hıristiyan kelâmcıları "teslis"i şöyle açıklar: 1-Baba (akıl), 2- Oğul (isa natuk), 3-Ruhu´l-Kuds (ilim).
(2) Kelimenin ibrancası "maşiah"tır, "yağlanmış" anlamına gelir. Hıristiyan ve Hıristiyanlık terimleri incillerde geçmez. Bu terimlerin ilk kez isa´dan yaklaşık 20-30 yıl sonra Antakya´da kullanıldığı ileri sürülmektedir.
(3) Yahudilerin O´na inanmamaları, Mesih´in Davud soyundan geleceğine dair inançlanndan kaynaklanmaktadır.
(4) G. Tümer, A. Küçük, a.g.e., s. 136.
(5) Pavlus´un ilk adı Saul´dür. Kilisenin kuruluşunun ilk yıllarında Hıristiyanlar kin ve nefret sonucu O´na zulmetmişlerdir. Pavlus Efes, Galatya, Mekadonya, Korent´te dinini yaymış, M. 52´de Esine´ye gitmiştir. Kudüs´te iki kere hapsedilmiş, idam olunmak üzere Roma´ya gönderilmiştir. (M. 67) Yanında çeşitli kiliselere yönelik 14 mektup bulunmuştur. Bu mektupların en önemlisi Galatya, Efes, Korent ve Romalılara aittir. (Muncid, Beyrut, 1960)
(6) Hıristiyanlığı aslî haliyle açıklayan ve Hıristiyanların islâm´a yönelttikleri mantık dışı ithamları en güzel şekilde cevaplandıran kaynak eserlerin başında Şeyhülislam ibn Teymiye (1262-1328)´nin dört ciltlik el-Cevabu´s-Sahih Limen Beddele Dine´l-Mesih (Kahire, 1964)´i gelmektedir.
(7) Bkz. Yuhanna, V, 44.
(8) Bir diğer adı Havariler Kredosu olan bu inanç sistemi IV. yüzyıla aittir, üç bölümlü oniki maddeden meydana gelir. I. bölüm Tanrı´ya, II. bölüm Hıristiyan inançlarına, III. bölüm de Teslis´e ait umdeleri ihtiva etmektedir.
(9) Abdullah Tercüman, Hıristiyanlığa Reddiye, ist., 1965, s. 11.
(10) Matta, XXVIII, 19.
(11) G. Tümer, A. Küçük, A.g.e., s. 149.
(12) Teslis terimini Yunanca "trias" ilk defa Antakya´lı Teofilos tarafından büyük bir ihtimâlle 180 yılları civarında kullanmıştır.
(13) Teslis Hıristiyanlık dışındaki diğer bazı eski dinlerde de mevcuttur. Sümerler´de Anu-Enlil-Ea, Mısırlılar´da Isis-Osiris-Horüs, Hintliler´de, Brahma-Şiva-Vişnu vb. inançlar Hıristiyanlık´taki teslis inancına benzemektedir.
(14) Muallim Herrik, Protestanlıkta itikat ve ibadet, ist., 1884; Guseppe Descuffi, Hıristiyan Dini, izmir, 1963.
(15) inciller, Kitab-ı Mukaddes´in bir bölümünü oluşturan Yeni Ahit içinde bulunmaktadır.
(16) Enacil-i Erbaa denilen bu dört incil sıra ile şunlardır: 1,-Matta, 2-Markos, 3-Luka, 4- Yuhanna.
(17) Halen Hıristiyanların ellerinde bulunan incillerin birtakım tahrif ve sapmalardan korunamadığını ifade eden günümüz Amerikalı ilâhiyatçı prof. Friedman, bu konudaki görüşlerini, "incili Kim Yazdı?" adlı kitabında açıklamıştır. (Zaman Gazetesi, 21 Ağustos 1991)
(18) Sinoptik incillerin M. 60-70 yılları civarında yazıldığı tahmin edilmektedir. Büyük bir ihtimâlle Dördüncü incil (Yuhanna) M. 100 yıllarında yazılmış olmalıdır.
(19) Bu Dört incil´e "kanonik" (kanuna uygun, resmî) inciller de denir.
(20) Katolik Kilisesi ise, ilk dört incil´i gerçek kabul ederek bunlara Kilise incilleri demektedir.
(21) Bkz. Luka, III, 23, Matta, 1,16.
(22) Bkz. Yuhanna, V, 37, XIV, 7-9, Matta, XVIII, 1-14, Markos IX, l -8.
(23) Bkz. Matta, XIII, 54-58, Markos, VI, 4; Luka, IV, 29, Yuhanna, IV, 3.
(24) Bkz. Markos, I, 14; Romalılara Mektup, 1,8-10.
(25) Bkz. Luka, I, 47,1, 11.
(26) Bkz. Matta, XX, 30; Markos, X, 46.
(27) Bkz. Matta, III, 4; XI, 18-19.
(28) Bundan dolayı Katolik Kilisesi´ne Petrus´un Kilisesi de denir.
(29) Papa aynı zamanda Vatikan Devleti´nin başkanıdır. Resmi adı Stato Citta Vaticana olan, dünyanın bu küçük, fakat nüfuzlu devleti Roma şehrinin ortasındadır. Yüzölçümü 39 Km2´dir. Devlet başkanı olan Papanın seçtiği vali, şehrin idaresini üstlenmiştir. Devletin gelirini, dünyanın her yerinden katoliklerin yaptıkları yardımlar teşkil eder.
(30) Papalık Meryem´in isa gibi günahsız olduğunu 1854´te, göğe yükseldiğini de 1950´de karara bağlayarak bunları bir dogma halinde ilân etmiştir, inançlarına göre Meryem hiç kimse ile ilişki kurmadan isa´ya hamile kalmıştır.
(31) Lateran Konsili 1215 yılında toplanarak her Hıristiyanın yılda en az bir kere günah çıkartmasına karar almıştır.
(32) G. Tümer, A. Küçük, a.g.e., s. 161.
(33) Mehmet Aydın, Din Fenomeni, Konya, 1993, s. 131 vd.
(34) Monofîzit kiliselerle birlikte bu kiliselere istanbul Patrikliği veya Rum Ortodoks Patrikliği de denir.
(35) Bazı Dinler Tarihçilerine göre bu ayrılığı 857 yılında başlatmak mümkündür.
(36) Bu ayrılığın en büyük sebebi Ayasofya Kilisesi üzerinde Romalıların hükümranlık isteklerini Bizanslıların reddetmesi ve hemen ardından Roma´yı lânetlemeleridir. Aforozun kaldırılması için ilk ciddi teşebbüs 7-12-1965 tarihinde Vatikan ile Fener arasında istanbul´da gerçekleşmiştir.
(37) Meryem, isa ve azizleri tasvir eden, özel bir şekilde yapılmış, kilise ve evlerde bulunan resimler.
(38) Ortodoks Mezhebi´nin teşekkülünde Gregorios, Athanasios, Kyrillos vb. kilise itibarını kazanmış kişilerin büyük rolü vardır.
(39) Katoliklerle Ortodoksların 1054 yılında birbirlerinden ayrılmalarına, Ruhu´l-Kuds´ün yalnız "Baba"dan mı, yoksa "Baba-Oğul"dan mı çıktığı meselesi de sebeb olmuştur. 1962 de başlayan II. Vatikan Konsili ise bu ayrılığı gidermek için toplanmıştır.
(40) Protestanlık ana hatlarıyla oluştuktan sonra ancak 1529´da Roma Katolik Kilisesi´nden ayrılmıştır.
(41) A. Abdullah Masdusi, a.g.e., s. 177.
kaynak : Yrd.Doç.Dr.Osman CiLACI , Günümüz Dünya Dinleri, Ankara 1995
(I)Bakınız Kur ´an-ı Kerim En ´am 6:115,Yunus 10:64,Kehf 18:27,Ahzap 33:62,Fatır 35:43
(II)Bakınız Kur ´an-ı Kerim Bakara 2:285,Ali imran 3:119 ve 3:84
(III) Bakınız Kur ´an-ı Kerim Maide 5:43, Bakara 2:113,Enbiya 21:7, Yunus 10:94-95,Ali imran 3:93,Nahl 16:43
(IV)Dan Wickwire , ?Kutsal Kitap Değiştirildimi??, Müjde Yayıncılık ,istanbul 1994
(V)Dan Wickwire , ?Kutsal Kitap Değiştirildimi??, Müjde Yayıncılık ,istanbul 1994