Tüm dünyada sayıları 22.000.000 olmasına rağmen Yahudiler; bir çok ülkede oluşturdukları güçlü lobileri ile dünya ülkelerinin yönetimlerinde ve dünya ekonomisinde büyük söz sahibidirler.
1948’ e kadar dünyada dağınık olarak yaşayan Yahudiler Filistin’de İsrail Devleti’nin kurulmasıyla kendilerine ait bir devlete aynı zamanda bir toplanma merkezine sahip olmuşlardır. 1933 – 1945 yıllarında Alman Nazileri tarafından soykırıma uğrayan Museviler, bugün Filistinlilere karşı soykırım uygulamakla suçlanmaktadırlar. İsrail Devleti’nin Arap ülkeleriyle girdiği savaşlardan doğan sıkıntılar ve günümüzde Filistinlilerin bağımsızlık hareketleri Yahudilerin çözülemeyen sorunlarının başında gelmektedir.
Musevilerin en yoğun yaşadığı ülke İsrail’dir ( Ülke nüfusunun %84’ü ). İsrail’i ikinci sırada A.B.D izlemektedir ( %3,4). Yahudiler bu iki ülkenin dışında Etiyopya, Almanya, Avustralya, Kanada, Brezilya, Meksika başta olmak üzere içlerinde Türkiye’nin de bulunduğu dünya nın bir çok ülkesine dağılmış vaziyette yaşamaktadırlar.
AÇIKLAMALAR ve KAYNAKLAR
(1) Budizm, Konfüçyanizm, Taoizm vb. Doğu dinleri M.Ö. V. ve Vl.yüzyılda ortaya çıktığına göre Musevîlik bu dinlerden takriben üç yüz yıl daha öncedir.
(2) A.Abdullah Masdusî, a.g.e.,s.2
(3) Tevrat Tanrı'nın birliğini, "Dinle ey İsrail! Tanrınız Rab bir Tanrı'dır" (Tesniye, VI, 4) cümlesiyle ifade eder.
(4) Bir misal olmak üzere Tevrat (İsa'ya, XXVI, 19)'ın şu cümlelerine bakınız; "Senin ölülerin dirilecekler, benimkilerin cesetleri kalkacaktır. Ey sizler, toprak içinde yatanlar, uyanın ve terennüm edin... ve her yer ölülerini dışarı atacak".
(5) Yargılama sonunda iyiler cennete (Aden) kötüler de cehenneme (Ge ben Hinnom) gideceklerdir.
(6) Kudüs'teki Mabed'in yıkılmasından sonra Yahudi tapınaklarına sinagog denilmiştir. Aynı anlam karşılığında Türkiye'de "Havra" terimi kullanılır.
(7) Yahudilik'teki ilâhîlere Beruh'un ilâhisi, dualara da Şema İsrâel Duası en iyi örnekleri teşkil eder. Bu dua ile Yahudiler dinlerine ve imanlarına bağlılıklarını dile getirirler.
(8) G. Tümer, A. Küçük, a. g. e., s. 133.
(9) Yahudilik'te bu iki Tann dışında, Adoni, İl ve Baal adında üç Tanrı daha vardır. (Zeki Şenude, el-Yehud, Kahire, 1974, s. 393-396.
(10) Talmud, Kudüs Talmudu ve Babil Talmudu olmak üzere ikiye ayrılır.
(11) Ekrem Sarıkçıoğlu , Dinler Tarihi, İst., 1983, s. 188.
(12) Büyük Larousse, İst., 1985, X, 6134.
(13) Ana Britannica, İst., 1988, XII, 351.
kaynak : Yrd.Doç.Dr.Osman CİLACI , Günümüz Dünya Dinleri, Ankara 1995